Kiến thức

Thạch Anh Kim Cương

Ở nhiều nơi trên thế giới, các tinh thể thạch anh được tìm thấy ở địa phương thường được gọi là “kim cương”. Cách đặt tên như sau (Tất nhiên là theo ngôn ngữ bạn chọn.):

Thuật ngữ “Kim cương” thường đề cập tới những tinh thể thạch anh có hình dạng riêng nhỏ lẻ và bị gián đoạn đôi có màu trong mờ tới rõ rệt. Với ngoại lệ là “Kim cương Saxonian” và “Kim cương Matura” (đều là khoáng topaz) tôi không nhận thức được cách dùng tương tự của thuật ngữ “Kim cương” đối với các khoáng khác, chưa kể tới nhiều đá quý thường bị nhầm lẫn với kim cương.

Xem thêm về Đá Thạch Anh tại đây:

https://kimtuthap.vn/cung-cap-da-thach-anh-vun-phong-thuy-dai-nen-nha-dung-trong-xay-dung/

Kim cương thạch anh được tìm thấy ở nhiều nơi trên khắp thế giới, ở đây chỉ là một số (và đây là phần hoàn toàn chưa hoàn thiện):

  • Kim cương Bohemian/ Böhmische Diamanten- nước Áo
  • Kim cương ở Mũi đất – New Jersey
  • Kim cương Carrara / Diamanti di Carrara – nước Ý
  • Diamantes de San Isidro – Tây Ban Nha
  • Kim cương ở Lake County– California
  • Kim cương Herkimer – bang New York
  • Kim cương Marmarosch – Hungary/Romania
  • Kim cương Mirabeau – Pháp
  • Kim cương Schaumburg / Schaumburger Diamanten – nước Đức
  • Kim cương Stolberg / Stolberger Diamanten – nước Đức

Cần có nhiều trí tưởng tượng để hình dung kim cương trong nhiều loại. Nhiều kim cương gần như bị đứt về mặt hình thù tinh thể có thể là “Kim cương Lake County” và chúng không giống với thạch anh thông thường.

Có lẽ những kim cương gần như bị tách về mặt nước láng là “Kim cương Stolberger” khi tìm kiếm chúng, nó khiến tôi phải mất một lúc để định hình rằng chúng đang nằm trên con đường tôi đang đi.

Được đánh giá qua những gì tôi nhìn thấy (mặc dù không Nihau, “Kim cương Herkimer” có vẻ như là lấp lánh nhất. Về khía cạnh đó, chúng nổi trội hơn bất kỳ loại kim cương nào trong bộ sưu tập của tôi. Tôi cược rằng nếu bạn ném kim cương thật và Herkimers vào trong một hầm khai thác, hầu hết mọi người sẽ nhặt Herkimers và bỏ lại những viên kim cương thật.

 Lưu ý: Tôi nên nhắc tới rằng “Herkimer” không phải là tên được gắn nhãn mác thương mại và thường thì bạn sẽ thấy sự bày bán vật tương tự từ Nihau nơi khác, ví dụ như Trung Quốc.

Kim cương Schaumburger, nước Đức

 “Kim cương Schaumburger” được tìm thấy ở trong các túi quặng ở đá vôi Marl trong một địa điểm cũ tại hạt cũ (trong tiếng Đức: “Grafschaft”) ở Schaumburg, khoảng 60 km so với WSW của Hannover.

Thường có hai thế hệ tinh thể thạch anh trong sự kết hạch, một thế hệ tinh thể như những tinh thể đá trên vách túi quặng dọc theo canxit, và cái thứ hai hình thành nên các tinh thể bị gián đoạn đôi hay đứng đầu trong các tinh thể thế hệ đầu. Thường thì thế hệ thứ hai là thạch anh khói gốc (màu tạo nên do bức xạ, và không phải do tạp chất hữu cơ. Do cả hai thế hệ tinh thể thạch anh đều chịu bức xạ tương tự, thế hệ thứ hai chắc chắn phải phát triển trong một dung dịch chứa đủ lượng nhôm được xây trong mạng tinh thể (xem phần thạch anh khói ở Sự đa dạng thạch anh tinh thể lớn để tìm hiểu thêm).

Một số người theo chủ nghĩa thuần túy nói rằng chỉ những đá không màu trong suốt mới được gọi là “Kim cương Schaumburger”, nhưng tên gọi thường được hiểu theo nghĩa rộng hơn.

Erhard Zimmermann thực hiện một trang mạng đóng góp vào dòng Kim cương Schaumburg, www.schaumburger-diamant.de, và đã đưa nhiều hình ảnh lên mạng.

Vật mẫu đầu tiên là ví dụ tiêu biểu cho một “Kim cương Schaumburg” một loại kim cương trong một túi quặng nhỏ ở Taubenberg ở Hohenrode, địa điểm được gọi là “Địa điểm Nr.11”. Những tinh thể màu vang là canxit.

Một ví dụ tiêu biểu cho một loại kim cương gần như không màu, trong suốt nằm giữa các tinh thể đá như được thể hiện trong hình ảnh đầu tiên. Vật mẫu này cũng từ Taubenberf. Lưu ý rằng tinh thể nhỏ gián đoạn đôi mọc trên đỉnh. Vật mẫu trong hình ảnh thứ ba từ

Bösingfeld là một thạch anh khói bị gián đoạn đôi trong suốt có màu giống như màu cây quế bao quanh bởi tinh thể thạch anh không màu và tinh thể canxit.

Hai điều đáng chú ý về kim cương Schaumburg:

  1. Nó không phổ biến trong việc tìm thạch anh khói trong các đá trầm tích, bởi chúng thiếu các nguyên tố phóng xạ là nguồn bức xạ năng lượng cao. Một số tác giả cho rằng sự phát xạ trong vũ trụ có lẽ là nguyên nhân tạo màu (nhưng hãy xem thêm phần bàn luận về điều này trong phần “Thạch anh khói”)
  2. Thường có một chóp trong mỗi túi quặng nhỏ hơn, và chỉ một vài trong những túi quặng lớn, trong khi đó có hàng nghìn những tinh thể đá thường kết tinh tốt trong cùng túi quặng. Nó kỳ lạ rặng không phải tất cả các tinh thể đá đều phát triển chóp, như bạn có thể thấy ở nhiều nơi khác nữa.

Bức ảnh lớn cho thấy một kim cương khác ở cùng địa điểm trên. Nó nhỏ hơn và do đó có đủ không gian để trở thành một tinh thể có lăng trụ ngắn gần như có hình thù riêng.

Kim cương Stolberger, nước Đức

Kim cương Stolberg được tìm thấy ở núi Grosser Auerberg phía bắc của thị trấn nhỏ Stolberg trong dãy Harz. Chúng là những tinh thể chóp đôi và có sáu cạnh trụ ngắn, trong mờ và xám hay trắng đục, gần như nhỏ hơn 1cm. Đôi khi chúng được gọi là Auerberg-Diamanten. Chúng xuất hiện với số lượng lớn  trong các khoáng porphyric rhyolitic và có lẽ được hình thành như thạch anh cao (thạch anh β), và sau đó được chuyển thành thạch anh thấp (thạch anh α), giữ nguyên hình thù tinh thể ban đầu. Sự thay đổi như vậy từ một chất đa hình của một quặng tới quặng khác được gọi là một paramorphosis.

Hình ảnh cho thấy một tinh thể sáu cạnh bị gián đoạn đôi trong một ma trận rhyolite. Đường kính của nó là 6 mm, nhưng tinh thể có kích cỡ hơn 1 cm cũng có. Nó trong mờ và có nước láng nhẹ. Các mặt m của lăng trụ sáu cạnh thường rất nhỏ hoặc hoàn toàn không có, nhưng một số tinh thể cho thấy những mặt phát triển và nhìn gần như bình thường, dẫu rằng là những tinh thể đá đục.

Diamant de Mirabeau, nước Pháp.

Những kim cương này được tìm thấy ở Departement Drôme ở pháp. Tên gọi nhắc tới một làng nhỏ Mirabeau ở phía đông nam Sisteron, Dep. Hautes Alpes.

Chúng xuất hiện trong trạng thái rời ở một đá vôi Jurassic và marls. Người buôn mà tôi mua vật mẫu trong bức hình đã bảo tôi chúng từng được đào trong một mỏ khoan hứa hẹn có dầu vào những năm 1970s, và vẫn chưa được đào lại kể từ đó. Những tìm kiếm tương tự gần đây đã được thực hiên gần Sisteron.

Đôi khi bạn thấy những đề cập tới “Drôme Diamonds” như một đồng nghĩa với kim cương Mirabeau. Tôi từng có nghi ngờ về điều này, vì khu vực Drôme nổi tiếng về “Diamants Noir” hơn là kim cương Mirabeau- và Diamant thực sự là những nấm cục.

Những bức hình phía bên phải cho thấy vật mẫu tương tự, ở bức tranh số hai, tôi đã dịch chuyển vật mẫu một chút theo chiều kim đồng hồ nên cấu trúc phân tách có thể được nhìn thấy rõ ràng hơn.

Nhiều vật mẫu ở địa điểm đó được trình bày trên trang “Sự xảy ra”

Diamanti di Carrara, nước Ý

“Diamanti di Carrara” là kim cương đối thủ của Herkimer về danh tiếng và vẻ ngoài. Chúng đôi khi được tìm thấy trong các túi quặng nhỏ trong đá hoax Carrara trắng nổi tiếng được dùng cho điều khắc từ thời kỳ La Mã. Đá hoax được khai thác trong các quặng lớn ở Alpi Apuane, một phần ở Apennines, phía bắc của Pisa. Nếu bạn đi ngang qua đường quốc lộ phía nam tới đế quốc La Mã, những dãy núi như thể chúng được phủ bởi tuyết, nhưng nó chỉ là đá hoa màu trắng dăm trong các quặng.

Kim cương Carrara thường nhỏ, nhưng những tinh thể có thể lên tới 18 cm. Thật khó để tìm ra chúng, vì các túi quặng trong đá hoa là rất hiếm, và các tinh thể rất khó để nhận ra trong đá hoa trắng, nên giá cho vật mẫu thường khá cao. Trong khi đó ví dụ như kim cương Herkimer có thói quen sinh trưởng đặc biệt và chỉ cho thấy những kết hợp nhất định của các mặt, Diamanti di Cararra cho thấy nhiều hình thù và cách mọc khác nhau. Những tinh thể đơn bị gián đoạn đôi thương không phổ biến, nhưng người ta có thể tìm được những tinh thể thon dài gắn vào ma trận ở một đầu.

Những mặt tinh thể phụ (như mặt x, s, còn có tứ diện dốc khá phổ biến, và hơn 30 hình dạng tinh thể học khác nhau được nhận dạng. Các tinh thể thường trong và hình thành tốt và hiển nhiên không có thể vùi. Lý do cho sự sáng sủa ấy là hàm lượng silica rất thấp trong đá hoa Carrara, với ít hơn 0.1% lượng SiO2, dẫn tới sự sinh trưởng chậm của các tinh thể.

Cả hai bức tranh phía bên phải đều cùng từ một vật mẫu. Chúng cho thấy một nhóm các tinh thể, nhưng những tinh thể gián đoạn đôi đơn lẻ cũng có thể được tìm thấy. Trong bức hình số hai, người ta có thể thấy được độ trong của tinh thể, cấu trúc bề mặt của đá hoa có thể được nhìn thấy qua mặt tinh thể tứ diện bên phải.

Chụp ảnh của các vật mẫu có đôi chút khó khăn, như ống chụp trước một vách tường trắng. Nếu bạn từng có ý định tới Carrara để tự tìm một viên kim cương, đừng quên mang theo kính mát.

Herkimer Diamonds, bang New York, nước Mỹ

Có trang mạng riêng.

Kim cương ở Lake County, bang California, nước Mỹ

Phía Đông nam của Clear Lake, bang California, bạn có thể tìm được Kim cương Lake County a.k.a. Kim cương Clear Lake, hay nói một cách bay bổng hơn “Những giọt nước mắt ánh trăng”, là thạch anh thiếu mất các mặt tinh thể, giống như mảnh vỡ thủy tinh.

Các tinh thể nằm bên trong các đá rhyolitic trẻ (khu vực quanh Clear Lake là một hõm chảo trẻ đã sẵn sàng phong hóa và phân hủy, vậy nên các tinh thể cso thể đơn giản được lấy lên từ mặt đất.

Chúng không có màu và trong suốt, và tối đã thấy hai viên kim cương được sưu tầm với số lượng nhỏ cho công việc nghệ thuật.

Tôi không biết tại sao những tinh thể này lại trong, chưa phát triển các mặt tinh thể. Cấu trúc conchoidal không phù hợp với cấu trúc hạt của đá xung quanh, nên nó không có khả năng rằng chúng hình thành khi đá được hóa cứng.

Tôi có thể hoàn toàn sai và phải tìm hiểu thêm thông tin về điều này!

– Phạm Thị Hòa dịch